بهترین روش‌های اصول حسابداری تسهیلات

رعایت اصول حسابداری تسهیلات بسیار مهم است زیرا بدون رعایت استانداردهای حسابداری تسهیلات مالی، امکان بروز خطا و اشتباه هنگام دریافت، پرداخت و ثبت تسهیلات در حسابداری وجود دارد. این موضوع می‌تواند منجر به عواقب مالی و حقوقی جدی برای شرکت یا واحد اقتصادی شود. در این‌گونه اسناد مربوط به حسابرسی مالی باید هزینه‌های این چنینی محاسبه و قید شود تا محاسبه مالیات به درستی انجام شود. درغیراین‌صورت، محاسبه مالیات نادرست و اشتباه به مشکلات مالی و حقوقی منجر می‌شود. اصول حسابداری تسهیلات مالی برای شرکت‌ها بسیار حیاتی است و هرگونه سهل‌انگاری مشکلات جبران‌ناپذیری از خود برجای می‌گذارد. درآخر در این مقاله متوجه می‌شوید ثبت حسابداری تسهیلات چگونه انجام می‌شود و نحوه محاسبه حسابداری تسهیلات چگونه است؟

حسابداری تسهیلات چیست؟

حسابداری تسهیلات مالی و ثبت حسابداری تسهیلات، یک روش حسابداری است که شرکت‌ها برای مدیریت و رسیدگی به امور مالی و حسابداری تسهیلات و وام‌های دریافت شده از بانک‌ها و موسسات مالی استفاده می‌کنند. این روش شامل ثبت و رصد دقیق تسهیلات و وام‌های دریافتی، پرداخت اقساط و هزینه‌های مرتبط، محاسبه سود و زیان و تعهدات مالی مرتبط با تسهیلات است.

وام و تسهیلات مالی یکی از منابع مالی مهم برای شرکت‌ها و واحدهای اقتصادی است. اما در مقابل پول دریافتی، آن‌ها باید اقساط مورد نظر را سر وقت معین پرداخت کنند. این هزینه‌ها باید به‌عنوان بدهی شرکت به بانک یا تأمین‌کننده مالی در نظر گرفته شود و در حسابداری به درستی ثبت شود.

علاوه‌براین، در اسناد مربوط به حسابرسی مالی و پرداخت مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم، باید هزینه‌های این چنینی محاسبه و قید شود تا محاسبه مالیات به درستی انجام شود. درغیر این‌صورت، ممکن است محاسبه مالیات نادرست و اشتباهی صورت گیرد که می‌تواند به مشکلات مالی و حقوقی منجر شود. کدینگ تسهیلات در حسابداری و استاندارد حسابداری تسهیلات مالی نیز از جمله مباحثی است که سیپا در مقالات قبلی به آنها پرداخته است.

به‌طور کلی، اصول حسابداری تسهیلات مالی و ثبت حسابداری تسهیلات برای شرکت‌ها بسیار حیاتی است و باید با دقت انجام شود تا از هرگونه خطا و اشتباهی جلوگیری شود.

نحوه محاسبه حسابداری تسهیلات

در ثبت حسابداری تسهیلات دو روش خالص و ناخالص وجود دارد. دراصل، خالص و ناخالص در ثبت حسابداری تسهیلات مالی به دو نحوه متفاوت برای ثبت وام‌ها و تسهیلات مالی در حسابداری اشاره دارد. در روش خالص، بعد از دریافت وام، بانک به مبلغ تسهیلات دریافت‌شده بدهکار می‌شود و شرکت نیز به‌عنوان وام‌گیرنده، باید به همان مقدار و مبلغ، بستانکار شود. در مقابل، بانک برای دریافت اقساط، به مبلغ قسط و میزان سود دریافت شده بستانکار خواهد شد و وام‌گیرنده در نقش بدهکار، باید این مبلغ و سود را پرداخت کند.

در روش ناخالص، ثبت حسابداری وام با کمی تفاوت نسبت به روش خالص انجام می‌شود. به این روش که پس از دریافت وام، بانک بدهکار و وام گیرنده به بستانکار تبدیل می‌شود. اما نحوه محاسبه بهره تحقق نیافته یا بهره سنوات آتی با روش خالص متفاوت است. هنگام پرداخت قسط در روش ناخالص، بانک به مقدار قسط و بهره تحقق نیافته، بستانکار است و وام گیرنده هم به میزان قسط و هزینه بهره، بدهکار می‌شود.

به این ترتیب، استفاده از هر یک از این دو روش بستگی به شرایط و موقعیت‌های مالی و حسابداری شرکت دارد و باید با دقت و حوصله انجام شود تا از هرگونه خطا و اشتباهی سهوی جلوگیری شود.

انواع تسهیلات مالی

بانک‌ها و موسسات مالی در ایران، امکان پرداخت وام و سرمایه‌گذاری مالی در شرکت‌ها و واحدهای مختلف را برای افراد فراهم می‌کنند. قبل از ثبت حسابداری تسهیلات و دریافت وام از بانک، باید با انواع وام بانکی آشنا شوید. در ادامه، انواع وام‌های سیستم بانکی را تشریح می‌کنیم:

وام قرض‌الحسنه

یکی از پرکاربردترین وام‌های پرداختی به اشخاص حقیقی و حقوقی، وام بدون بهره است. طبق این قرارداد، وام‌گیرنده متعهد می‌شود که عین مال قرضی (با سود صفر درصد) قیمت آن را در زمان مشخص، پرداخت کند.

وام مشارکت مدنی

در قراردادهای مشارکت مدنی، طرفین مختلف با حضور بانک، سرمایه‌های خود را به شکل مشترک برای ایجاد سود، مجموع می‌کنند. تقسیم سود نیز با در نظر گرفتن سرمایه‌های وارد شده انجام می‌شود.

وام مشارکت حقوقی

در این نوع از قرارداد، بانک قسمتی از سهام یک شرکت را خریداری می‌کند و به این ترتیب در سود حاصل از تجارت آن‌ها سهیم می‌شود.

وام مضاربه

طبق قرارداد وام مضاربه، وام گیرنده و بانک باهم قرارداد می‌نویسند که روی یک تجارت یا کسب‌وکار سرمایه‌گذاری کنند. سود بدست آمده از این سرمایه، بین بانک و وام‌گیرنده تقسیم می‌شود.

وام فروش اقساطی

در این نوع از قرارداد، بانک متعهد می‌شود که تجهیزات و لوازم مورد نظر شرکت‌ها را به‌جای آن‌ها خریداری کند و سپس به روش اقساطی به آن‌ها بفروشد.

وام معاملات سلف

با این روش، بانک‌ها محصولات و تولیدات کارخانه و وبنگاه‌های اقتصادی را پیش‌خرید می‌کنند.

وام اجاره به شرط تملیک

در این نوع حسابداری تسهیلات، بانک، ملکی را به وام‌گیرنده می‌دهد و اجاره‌های پرداختی، به‌عنوان اقساط وام محسوب می‌شوند. در آخر وام گیرنده، مالک ملک مذکور خواهد شد.

محاسبه اقساط وام و بهره بانکی با فرمول

نحوه محاسبه حسابداری تسهیلات برای هر کدام از انواع وام و تسهیلات پرداختی بانک، متفاوت است. در تمامی وام‌ها، وام‌گیرنده موظف است اصل وام را به همراه سود در اقساط مشخص شده پرداخت کند. این یعنی حسابدار باید در اسناد ماهانه، پرداخت اقساط تسهیلات را هم در نظر داشته باشد. با کمک استاندارد حسابداری تسهیلات بانکی، مبلغ قسط و سود و اصل وام به‌درستی محاسبه می‌شود. قبلاً فرمول قدیم اقساط وام و بهره بانکی، به شکل زیر محاسبه شد.

فرمول قدیم

فرمول جدید

فرمول جدید محاسبه سود تسهیلات بانکی، توسط بانک و مؤسسات مالی دیگر استفاده می‌شود. حسابدارها در همه شرکت‌های تجاری، تولیدی، بازرگانی، خدماتی و… باید محاسبه اقساط را طبق فرمول جدید انجام دهند.

کلام آخر اصول حسابداری تسهیلات

تسهیلات در حسابداری به معنای وام‌ها یا اعتباراتی است که یک بانک یا مؤسسه مالی به یک فرد یا سازمان ارائه می‌دهد. در حسابداری، این تسهیلات به‌صورت دارایی‌های بانک در نظر گرفته می‌شوند، زیرا بانک انتظار دارد که این وام‌ها به همراه سود آن‌ها بازپرداخت شوند. نحوه محاسبه حسابداری تسهیلات در سیستم حسابداری به شرایط هر تسهیلات بستگی دارد. معمولاً، مقدار اصلی تسهیلات همراه با سود مورد انتظار (براساس نرخ بهره و مدت زمان تعیین می‌شود) محاسبه می‌شود. سپس، این مقدار در دوره‌های مالی مختلف به‌صورت مربوطه منظور می‌گردد. برای اطلاعات دقیق‌تر در خصوص اصول حسابداری تسهیلات، پیشنهاد می‌کنم با یک تیم حسابداری سیپا مشورت کنید یا به بخش خدمات حسابداری مراجعه کنید.