صورت حساب سود و زیان انباشته

مصدر انباشتن، به معنای پر کردن و انبار نمودن است وانباشتنی هم، آن چیزی است که قابل انباشتن باشد! حالا شما بگویید انباشته چیست؟
مثلا اگر بگوییم، قله کوه انباشته از برف است یعنی، آکنده و مملو از برف می باشد. بنابراین انباشته صفتی است برای توصیف یک وضعیت یا حتی یک حساب مالی!
برویم ببینیم صورت حساب سود و زیان انباشته در یک شرکت، چه ویژگی‌هایی دارد.

حساب سود و زیان انباشته چیست؟

همانطور که از نام این حساب مشخص است، سود و زیان هر ساله یک شرکت روی هم انباشته شده و تشکیل حسابی با نام سود و زیان انباشته را می‌دهد. باید بدانید که حساب انباشته، یک حساب ترازنامه‌ای است که مانده آن در پایان هردوره مالی به دوره دیگر انتقال پیدا می‌کند.
درواقع حساب سود و زیان انباشته ، نوعی حساب دائمی است که ماهیتی خنثی دارد، بنابراین در طول یا پایان دوره می‌تواند بستانکار یا بدهکار شود. همه این  مسائل، بستگی به اتفاقات رخ داده در طول دوره مالی یک شرکت دارد.
با این اوصاف این حساب، نوعی متغیر وابسته محسوب می‌شود.
به زبان ساده‌تر درآمدی که از کسب و کارها به دست می‌آید پس از کسر هزینه‌ها، می‌تواند هم به صورت مثبت و هم به صورت منفی باشد.حالا اگر حاصل فرمول فوق مثبت باشد، نشان دهنده سود دهی و اگر منفی باشد نشانگر زیان‌ده بودن شرکت است.

جایگاه حساب سود و زیان انباشته در ترازنامه

در اینجا لازم است ابتدا، تعریف سود انباشته (Earnings Retained) را بدانید.
سود انباشته به این مفهوم است که شرکت‌ها بخشی از سود خالص خودشان را در پایان سال مالی ، به عنوان سود نقدی به صاحبان سهام پرداخت می‌کنند. و باقیمانده آن را در شرکت با عنوان سود انباشته نگه می‌دارند.
سود انباشته در ترازنامه، بخشی از سود خالص شرکت‌هاست که در هر سال مالی توسط حسابداری محاسبه می‌شود.  این سود، در سمت چپ ترازنامه و در زیر ستون حقوق صاحبان سهام درج می‌گردد.

این مطلب را از دست ندهید: تهیه و تنظیم صورت حساب ترازنامه

اجزای صورت حساب سود و زیان انباشته

صورت حساب سود و زیان انباشته هم مثل دیگر صورت‌حساب‌ها، دارای اجزای مختلفی است از جمله

• سود (زیان) خالص سال مالی
• سود (زیان) انباشته در ابتدای سال
• تعدیلات سنواتی
• انتقال درآمد به دست آمده از حساب مازاد تجدید ارزیابی
• سود قابل تقسیم
• سود سهام پیشنهادی، انتقال به اندوخته طرح و توسعه، انتقال به اندوخته قانونی

در حال حاضر این بخش به طور کلی از صورت‌های مالی حذف شده است و صرفا جهت اشاره به همین مسئله واطلاع شما مورد اشاره قرار گرفته است.

فرمول محاسبه سود و زیان انباشته

برای محاسبه سود انباشته ، از فرمول زیر استفاده می‌شود.
سود انباشته = سود انباشته ابتدای دوره + سود (زیان)جاری – سود سهام تقسیم شده

سود انباشته آغازین یا ابتدای دوره

سود انباشته در پایان هر دوره مالی، از سود سهامی که به سهامداران تعلق می‌گیرد کم شده و در ترازنامه ثبت خواهد شد. و به همین ترتیب به سال بعد منتقل می‌گردد. لذا در حساب‌های سال بعد به عنوان سود(زیان) انباشته ابتدای دوره نامیده می‌شود.

سود نقدی:
سود نقدی یا DPS، مبلغی است که از سوی شرکت به سهامداران پرداخت و بین آن ها تقسیم می‌شود.

سود هر سهم چیست؟

هر شرکت با توجه به زمینه فعالیتش دارای سود و زیانی است.
تصور کنید یک شرکت وارد کننده لوازم آرایشی بهداشتی  در ایران باشد و به طور مثال در یک سال یک میلیارد تومان سود کسب کرده است.
در صورتی که همین شرکت ۲۰۰ میلیون برگه سهام داشته باشد، سودی که به هر برگه تعلق خواهد گرفت ۵ میلیون تومان می‌شود. با این اوصاف گفته می‌شود، سود سهام این شرکت ۵ میلیون تومان است.

هدف از تهیه حساب سود و زیان انباشته

شما می‌دانید که ترازنامه، شامل دو بخش است.
دارایی‌ها در سمت راست و در سمت چپ بدهی‌ها و سرمایه نشان داده می‌شود. گفتیم که حساب سود و زیان انباشته، یک حساب دائمی است که مستقیما به حساب سال بعد انتقال پیدا می‌کند.
اکنون می‌گوییم که هدف اصلی از تهیه این صورت حساب، به دست آوردن وضعیت سود یا زیان دهی یک شرکت در طی سال‌های فعالیت شرکت است.  چرا که نتایج به دست آمده، در چگونگی ادامه روند فعالیت‌های شرکت، نقشی عمده ایفا می‌کنند.
درواقع ما برای بررسی سوددهی یا زیان ده بودن یک شرکت، عملا باید  به سراغ صورت حساب سود و زیان انباشته آن شرکت برویم. و اگر بخواهیم بفهمیم یک شرکت، در طول یک دوره جاری سود ده یا زیان ده بوده ، طبیعتا باید سود (زیان) جاری را بررسی کنیم.

کاربردهای حساب سود و زیان انباشته

تصمیم گیرنده نهایی برای حفظ سود یا تقسیم سود بین صاحبان سهام مدیریت یک شرکت است. اما به طور کلی شرکت‌هایی که هدفشان رشد باشد، سود انباشته را صرف فعالیت‌های توسعه محور خواهند کرد.
در این قسمت برخی از کاربردهای حساب انباشته را بیان می‌کنیم.

• بخشی ازسود انباشته با عنوان سود سهام، می‌تواند بین صاحبان سرمایه شرکت تقسیم شود.
• به عنوان سهم هر یک از سهامداران سرمایه شرکت افزایش یابد.
• در مسیر افزایش ظرفیت‌های تولید و توسعه واحدهای تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله خرید ماشین آلات و امکانات جدید در جهت نوسازی و پیشرفت.

تاثیر مالیات بر حساب سود و زیان انباشته

وقتی سود و زیان جاری در سال محاسبه  می‌شود، مالیات از سود آن کم می‌شود و این مالیات کسر شده در سود و زیان انباشته قرار می‌گیرد و هر سودی باشد به آن اضافه شده و هر ضرری باشد از آن کم می‌شود و جمع آنها سود و زیاد انباشه می‌شود. بنابراین سودی که قبلا از آن مالیات کسر شده، مجدد تحت تاثیر مالیات قرار نمی‌گیرد. بنابراین می‌توان گفت مالیات به طور مستقیم بر سود و زیان انباشه تاثیری ندارد و تاثیر آن ناشی از مالیات سود و زیان جاری است.

سخن پایانی

همانطور که می‌دانید، یکی از وظایف صورت‌های مالی انعکاس تغییرات حقوق صاحبان سهام می باشد و در حقیقت بخشی از این تغییرات در گردش صورت حساب سود و زیان انباشته انعکاس پیدا خواهد کرد.
در این مقاله به تعریف  حساب سود و زیان انباشته و جزئیات آن پرداختیم. و طبق تعریف‌هایی که ارائه شد نتیجه می‌گیریم، حساب سود و زیان انباشته، سود و زیان حاصل از فعالیت‌های عملیاتی و غیرعملیاتی در سال جاری و سال‌های قبل می‌باشد.

اگر هنوز هم در زمینه صورت حساب سود و زیان انباشته سوالی برایتان باقی است، با دوستانتان در سیپا مشاور مطرح کنید. مشاورین حرفه‌ای ما آماده خدمت رسانی به شما هستند.